Δευτέρα 13 Ιουνίου 2016

Η ΣΤΡΑΒΟΣ ΕΙΝ Ο ΓΙΑΛΟΣ Η ΣΤΡΑΒΑ ΑΡΜΕΝΙΖΟΥΜΕ........

ΓΝΩΡΙΣΤΕ ΤΟ ΜΙΚΡΟ ΑΝΑΚΤΟΡΟ ΤΗΣ ΚΝΩΣΟΥ


ΚΡΗΤΗ ΠΟΛΕΙΣ ΚΑΙ ΧΩΡΙΑ      
Ένα ακόμη δείγμα μινωικής αρχιτεκτονικής αποτελεί η λεγόμενη ''Ανεξερεύνητη Οικία'', η οποία ονομάστηκε έτσι από τον Evans, γιατί ο ίδιος είχε αποκαλύψει μόνο την ανατολική της πρόσοψη. Η συγκεκριμένη οικία βρίσκεται βορειοδυτικά του μεγάλου ανακτόρου και ακριβώς πίσω από το Μικρό ανάκτορο της Κνωσού. Έχει ιδιωτικό-βιοτεχνικό χαρακτήρα, όπως συμπεραίνεται από τα ανασκαφικά ευρήματα. Σήμερα, το συγκρότημα αυτό έχει εξ ολοκλήρου ανασκαφεί. 

Πρόκειται για ορθογώνιο κτήριο με κεντρική αίθουσα με 4 πεσσούς, διαδρόμους, αποθήκες και κλιμακοστάσιο. Συνδεόταν με το Μικρό ανάκτορο με μια γέφυρα, διέθετε θαυμάσια λαξευτή πρόσοψη και σκάλες για τον επάνω όροφο. Από τα δωμάτια που διέθετε η οικία, το σημαντικότερο ήταν η κεντρική αίθουσα με λαξευτή τοιχοδομία και τέσσερις πεσσούς. Το οικοδόμημα αυτό κατασκευάστηκε κατά την Υστερομινωική ΙΑ περίοδο (1600/1580 - 1480 π.Χ.), κατοικήθηκε και στην Υστερομινωική ΙΙ - ΙΙΙΑ περίοδο (1425 - 1340/1330 π.Χ.), όπως φανερώνουν πρόσθετοι τοίχοι στην κεντρική αίθουσα, που ανήκουν στην εποχή της μυκηναϊκής εξουσίας στην Κνωσό. Το κτήριο καταστράφηκε από πυρκαγιά γύρω στο 1375 π.Χ., ωστόσο υπάρχουν ενδείξεις για επαναχρησιμοποίησή του σε μεταγενέστερα χρόνια.



Η καινούργια εποχή που ξεκίνησε με την κατασκευή των νέων ανακτόρων στη Μινωική Κρήτη αποδεικνύει τη οικονομική ευρωστία και την πολιτική ηρεμία, στην οποία βρισκόταν το νησί. Η Κνωσός αποτελεί χαρακτηριστικό 
παράδειγμα οικιστικής ανάπτυξης την περίοδο αυτή. 
Δεν επισκευάστηκε μόνο εκ νέου το ανάκτορο, το οποίο διακοσμήθηκε με εντυπωσιακές τοιχογραφίες, αλλά σε όλη την έκταση του ανακτόρου και της μινωικής πόλης κατασκευάστηκαν καινούργια συγκροτήματα, βασιλικές 
επαύλεις και μνημειακοί τάφοι.
Ένα από τα σημαντικά αυτά μνημεία αποτελεί το λεγόμενο ‘’Μικρό Ανάκτορο’’ της Κνωσού, το οποίο ήταν οργανικά ενωμένο με το κύριο ανάκτορο. Στο οικοδόμημα αυτό κάποιες από τις αίθουσες του ξεπερνούν σε χάρη και διακόσμηση αυτές του μεγάλου ανακτόρου. Tο «Mικρό Aνάκτορο» (17ος-15ος αιώνας π.X.) βρίσκεται στα δυτικά του δημόσιου δρόμου Κνωσού Ηρακλείου, σε ελάχιστη απόσταση από το κυρίως ανακτόρο, και έχει όλα τα ανακτορικά αρχιτεκτονικά στοιχεία (ξεστή τοιχοδομία, χώροι υποδοχής, περίστυλη αίθουσα, διπλό μέγαρο με πολύθυρα και δεξαμενή 
καθαρμών-ιερό). Ήταν ένα κτίσμα με ιδιαίτερο θρησκευτικό χαρακτήρα, καθώς διέθετε βωμό, αίθουσες με πεσσούς και 15θρησκευτικά αντικείμενα βασιλικής τέχνης. Το ξακουστό ρητό με τη μορφή ταυροκεφαλής από στεατίτη βρέθηκε εδώ. Το θρησκευτικό χαρακτήρα του δεν έχασε το κτίσμα ακόμη και όταν οι Μυκηναίοι ανέλαβαν τα ηνία στην Κρήτη και έκτισαν ένα βωμό, ακριβώς πάνω από το παλιό δωμάτιο με τη δεξαμενή καθαρμού.



Το ‘’Μικρό Ανάκτορο’’ αποτελεί το μεγαλύτερο σε έκταση κτήριο μετά από το μεγάλο ανάκτορο. Η ανατολική του πρόσοψη έχει καταστραφεί εντελώς. Το σημαντικό αυτό κτήριο διαθέτει ενδιαφέροντα λατρευτικά δωμάτια, ανάμεσα σε αυτά τρεις αίθουσες με πεσσούς και λατρευτικές εγκαταστάσεις και μια βάση καθαρμού. Το συνολικό συγκρότημα, διαστάσεων 45 x 28 μ., πρέπει να είχε ακόμη έναν όροφο. Η είσοδος βρισκόταν στα ανατολικά και οδηγούσε σε ένα προθάλαμο. Από κει μέσω ενός πολυθύρου με τρία πλατιά σκαλοπάτια οδηγούνταν ο επισκέπτης σε μια περίστυλη αυλή. Στο βόρειο μέρος της αυλής άλλο πολύθυρο οδηγούσε στην επίσημη αίθουσα του συγκροτήματος. 
Πρόκειται για μια ορθογώνια αίθουσα που με ένα πολύθυρο χωρίζεται σε δύο δωμάτια και με άλλα πολύθυρα επικοινωνεί στα ανατολικά με κιονοστοιχία βεράντας. Οι τοίχοι ήταν διακοσμημένοι με γυψόλιθο και το δάπεδο πλακοστρωμένο. Πίσω από το βόρειο τμήμα της αίθουσας υπάρχει το ‘’πλυντήριο’’, χώρος με αποχέτευση που συνδέεται με τον εξωτερικό αγωγό, ενώ πίσω από το νότιο τμήμα της αίθουσας 16 βρίσκεται στεγασμένη μια δεξαμενή καθαρμών. Δυτικότερα και νοτιότερα υπάρχουν άλλα δωμάτια διαφόρων χρήσεων. 
Δύο μεγάλες κλίμακες (δυτικά και νότια) πλαισιώνουν τη μεγάλη αίθουσα με τους πεσσούς. Τη σπουδαιότητα και τον ιερό χαρακτήρα της αίθουσας αυτής φανερώνουν τα λατρευτικά αντικείμενα που βρέθηκαν εκεί, μεταξύ αυτών και μια βάση με διπλούς πελέκεις. Ακόμη μια εντυπωσιακή αίθουσα με πεσσούς βρίσκεται στο νοτιοανατολικό άκρο του συγκροτήματος. Οι διαστάσεις του ανεσκαμμένου τμήματος, περίπου 90 μ. μήκος και περισσότερο από 30 μ. πλάτος, δίνουν μνημειακή μορφή στο κτίσμα αυτό.
Η μικρή απόσταση του ‘’Μικρού Ανακτόρου’’ με το θεατρικό χώρο του ανακτόρου της Κνωσού, περίπου 230 μ., η ιερή οδός που σύνδεε τους δύο αυτούς χώρους φανερώνουν την οργανική ένωση του ιερών αυτών κτισμάτων, όπου πιθανόν μέσω της οδού θα μεταφέρονταν ιερά αγάλματα 
και θρησκευτικά κειμήλια μπροστά από πλήθος ανθρώπων, που θα παρακολουθούσαν τις τελετουργίες αυτές. Μετά την καταστροφή της Κνωσού (υστερομινωική ΙΙΙΒ περίοδος) το Μικρό ανάκτορο χρησιμοποιήθηκε ως ιερό φετιχιστικό ειδώλων, όπως δείχνουν και τα πέτρινα ειδώλια που βρέθηκαν εκεί.


http://nemertes.lis.upatras.gr/

Κυριακή 12 Ιουνίου 2016

12 ΙΟΥΝΙΟΥ ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΠΑΙΔΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

ΕΥΡΩΠΗ: Η ΠΑΙΔΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΣΤΟΝ ΚΑΠΙΤΑΛΙΣΜΟ

26/06/2013
ΠΑΙΔΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ (Μαρία Παπαθανασίου)
  Ο ΟΡΟΣ «ΠΑΙΔΙΚΗ ΕΡΓΑΣΊΑ» & Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ
Η παιδική εργασία αποτελεί για τους ιστορικούς την αμειβόμενη εργασία και άλλες μορφές οικονομικής απασχόλησης σε όσους είναι κάτω των 14 ετών.
ΠΑΙΔ. ΕΡΓ.   Ως όρος εμφανίστηκε τον ύστερο 18ο αι. στη Β.Δ. Ευρώπη, αλλά με την εξάπλωση της αντίληψης για την παιδική ηλικία, ως προστατευμένη περίοδο της ζωής, η παιδική εργασία αναδείχτηκε σε θέμα δημόσιας συζήτησης. Τον 19ο αι., στις εκβιομηχανιζόμενες ευρωπαϊκές χώρες, η παιδική εργασία σήμαινε την απασχόληση στη βιομηχανία, σε εργοστάσια, υφαντουργία, ορυχεία.
Η παιδική εργασία δεν είναι προϊόν της εκβιομηχάνισης, καθώς υπήρχε και στις προβιομηχανικές οικονομίες. Μάλιστα, στην περίοδο της βρετανικής εκβιομηχάνισης η παιδική εργασία αποτελούσε κοινωνικό & οικονομικό πρόβλημα.
Κατά το Μεσαίωνα και σε όλη τη Νεότερη περίοδο τα παιδιά απασχολούνταν σε όλους τους οικονομικούς κλάδους. Τα παιδιά προέρχονταν από τα κατώτερα στρώματα των πόλεων και της υπαίθρου και από οικογένειες αγροτών, τεχνιτών και μικρεμπόρων. Εργάζονταν στο πλαίσιο της οικογενειακής οικονομίας ή εκτός αυτής, στην αυτοκαταναλωτική οικονομία ή στην εγχρήματη οικονομία, δίπλα στους γονείς τους, σε ανάδοχους γονείς, σε συγγενείς ή άλλους εργοδότες, στους οποίους μεταβιβάζονταν κατά κάποιο τρόπο η γονεϊκή εξουσία. Στην οικογενειακή οικονομία, η συμβολή των παιδιών ήταν αυτονόητη και αποτελούσε μέρος της ανατροφής τους, γεγονός που συνδέονταν με το υψηλό ποσοστό τους στην στον ευρωπαϊκό πληθυσμό της νεότερης Ευρώπης. Άλλωστε, μέχρι τα τέλη του 19ου αι, το σχολείο κατείχε ελάχιστο ή περιορισμένο ρόλο στη ζωή τους.
Σε μεγάλο βαθμό η αμειβόμενη παιδική εργασία συνδέονταν με κοινωνική κινητικότητα ή και μετανάστευση, καθώς τα παιδιά διακινούνταν μέσω πραγματικών αγορών εργασίας.
Προ της βιομηχανικής εργασίας τα παιδιά αμείβονταν με διαμονή στο σπίτι του εργοδότη και σε είδος.
Η παιδική εργασία δεν θεωρούνταν ιδιαίτερα παραγωγική, ενώ η αμοιβή της, στην Αγγλία των αρχών του 19ου αι, κυμαίνονταν μεταξύ 30-50% του μισθού των ενηλίκων. Επιπλέον, ο καταμερισμός της καθορίζονταν από την ηλικία και το φύλο. Ιδιαίτερα στα μεγαλύτερα παιδιά, ήταν εμφανής ο διαφυλικός καταμερισμός, με τα κορίτσια να αναλαμβάνουν οικιακές εργασίες και τα αγόρια τις εξωτερικές.
  ΕΚΒΙΟΜΗΧΑΝΙΣΗ
Στην 1η φάση της Βιομηχανικής Επανάστασης, οι εργοδότες αναζήτησαν πειθαρχημένο & φθηνό εργατικό δυναμικό, έτσι τα παιδιά αποτέλεσαν σημαντικό τμήμα του δυναμικού.
  ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΣΕ ΔΙΑΦΟΡΟΥΣ ΚΛΑΔΟΥΣ ΤΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ
Στα πρώτα βήματα της βρετανικής Β. Επ., ο ρόλος των παιδιών ήταν κεντρικός, καθώς υπήρχαν κλάδοι που αποτελούσαν ΠΑΙΔ ΥΦσημαντικό τμήμα του εργατικού δυναμικού, κυρίως στην υφαντουργία.
Ο ρόλος των παιδιών που εργάζονταν στα εργοστάσια υπήρξε σημαντικός στην οικονομική ανάπτυξη της Βρετανίας, νωρίτερα από άλλες χώρες. Ωστόσο, η παιδική εργασία υπήρξε θεμελιώδης στη βιομηχανική ανάπτυξη όλων των ευρωπαϊκών χωρών.
Εξάλλου, τα παιδιά έπαιξαν ρόλο στο δευτερογενή τομέα της οικονομίας, σε χώρες όπως η Γερμανία, η Αυστρία, η Σκανδιναβία, κατά τον 19ο αι.
Στα τέλη του 18ου αι. οι εργοστασιάρχες, επιστράτευαν την παιδική εργασία από ιδρύματα εργασίας & ορφανοτροφεία.
 ΑΙΤΙΑ ΤΗΣ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ & ΔΗΜΟΣΙΟΣ ΛΟΓΟΣ
Οι βασικοί λόγοι της παιδικής απασχόλησης στον δευτερογενή τομέα τον 19ο αι., ήταν παρόμοιοι σ’ όλες τις περιπτώσεις. Προϋπόθεση ήταν πως τα παιδιά ήταν κατάλληλα για την διεκπεραίωση συγκεκριμένων εργασιών, και η απασχόληση τους συνέφερε οικονομικά τους επιχειρηματίες, εφόσον κόστιζαν λιγότερο και ήταν πειθαρχημένα.
  ΙΣΤΟΡΙΟΓΡΑΦΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗ ΜΕΙΩΣΗ ΤΗΣ ΠΑΙΔΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
Η παιδική εργασία υποχωρεί στα τέλη του 19ου αι, όπως δείχνουν τα αυξανόμενα ποσοστά της σχολικής παρακολούθησής. Επίσης την ίδια περίοδο γίνονταν έρευνες σχετικά με την παιδική εργασία, αρχικά από δασκάλους και ανθρωπιστικές οργανώσεις και στη συνέχεια από το κράτος.
Το 1912, τα παιδιά δεν εργάζονταν πλέον στα εργοστάσια, απασχολούνταν λιγότερες ώρες, ενώ προτεραιότητα αποτελούσε το σχολείο.
Η τεχνολογική πρόοδος συνέβαλε στη μείωση της παιδικής εργασίας στα εργοστάσια, εκτός των περιπτώσεων που η τεχνολογία απλοποίησε τη παραγωγική διαδικασία.
Τις παραμονές του Μεγάλου Πολέμου, τα παιδιά εργάζονταν πολύ λιγότερο στα εργοστάσια, αν και υπήρχαν κλάδοι όπως η υαλουργία ή η πλινθοποιία που ευνοούσαν την παιδική εργασία. Επίσης, η μείωση της παιδικής εργασίας στα εργοστάσια, συνοδεύτηκε από ανάλογη μείωση στο δευτερογενή τομέα.
Στα τέλη του 19ου αι & αρχές 20ου αι, στη Γερμανία & Αυστρία σημειώθηκε μετατόπιση του παιδικού εργατικού δυναμικού από τα εργοστάσια στο σπίτι και την οικοτεχνία. Ιδιαίτερα σε περιόδους οικονομικής κρίσης, οι επιχειρηματίες επέλεγαν την οικοτεχνία για μείωση του κόστους παραγωγής. Αξιοσημείωτο είναι πως η μετατόπιση της παιδικής εργασίας στην οικοτεχνία, σηματοδοτούσε προσπάθεια παράκαμψης των νόμων. Ωστόσο, οι νόμοι για περιορισμό της παιδικής εργασίας είχαν αμφίβολα αποτελέσματα, εξάλλου αρκετοί ψηφίστηκαν όταν δεν υπήρχε πλέον η ανάγκη της παιδικής εργασίας.
Η υποχρεωτική σχολική εκπαίδευση, αύξησε τα όρια που επιτρέπονταν η πλήρης απασχόληση και συνέβαλε στην απομάκρυνση των παιδιών από την εργατική δύναμη. Όμως και σ’ αυτή την περίπτωση οι νόμοι ψηφίστηκαν όταν δεν υπήρχε πλέον η ανάγκη της πλήρους απασχόλησης. Εξάλλου, πιθανή αλλαγή των νοοτροπιών των εργατικών οικογενειών, έδωσε μεγαλύτερη βαρύτητα στη σχολική εκπαίδευση.
Συμπερασματικά, η μείωση της παιδικής εργασίας οφείλονταν σε πολλούς παράγοντες.
 ΠΕΡΑ ΑΠΟ ΤΟΝ ΚΛΑΔΟ ΤΗΣ ΔΕΥΤΕΡΟΓΕΝΟΥΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ: ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΑ ΠΑΙΔΙΑ
ΠΑΙΔ-3    ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
Στις χώρες που μέχρι το Μεσοπόλεμο, η πλειοψηφία του εργατικού δυναμικού απασχολούνταν στον πρωτογενή τομέα, τα παιδιά εξακολουθούσαν να παίζουν σημαντικό ρόλο. Ειδικά στην Κεντρική Ευρώπη που κυριαρχούσε η ανταλλακτική οικονομία. Τα παιδιά φτωχών ακτημόνων και αγροτών έμπαιναν στην υπηρεσία των αγροτικών οικογενειών.
Ειδικά σε Αυστρία & Γερμανία δεν υπήρχαν περιοριστικοί νόμοι, και όταν ψηφίστηκαν ήταν αρκετά ελαστικοί.
Οι ρυθμοί εκμηχάνισης του αγροτικού τομέα και η μετανάστευση των ενηλίκων στις πόλεις δεν επέτρεψαν τη μείωση της παιδικής εργασίας.
  ΕΥΚΑΙΡΙΑΚΕΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ
Εμφάνιση περιθωριακής παιδικής εργασίας, όπως τα θελήματα, μικροπωλητές κ.λ.π., με στόχο την επιβίωση των φτωχών οικογενειών. Ωστόσο, στα τέλη 19ου & αρχές 20ου αι., ιδιαίτερα τ’ αγόρια αποκτούν θέσεις κλειδιά στις υπηρεσίες και η παιδική εργασία έπαιξε κεντρικό ρόλο σε νέους πρωτοποριακούς και καλά οργανωμένους τομείς της επίσημης οικονομίας, όπως η προώθηση προϊόντων (εφημερίδες, γάλα).
  Ο ΡΟΛΟΣ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ ΣΤΗΝ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
Η οικονομική ανάπτυξη σχετίζεται στενά με την άτυπη οικονομία & την μη αμειβομένη εργασία.               ΠΑΙΔ-2
Στην «αναπαραγωγική εργασία», κυρίως τα κορίτσια έπρεπε να φροντίζουν τ’ αδέλφια τους, να πλένουν, να καθαρίζουν, να μαγειρεύουν κ.λ.π.
Η επίσημη οικονομία εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την ανεπίσημη και οι οικιακές εργασίες, αποτελούν ζωτικό τομέα της οικονομίας, απ’ τον οποίο εξαρτάται έντονα η «οικονομική ανάπτυξη».
Η εξέλιξη της οικιακής τεχνολογίας συνέβαλε στη λιγότερο εντατική ανάμειξη των παιδιών της Δύσης στη οικιακή οικονομία.
  ΠΑΡΟΝ & ΠΑΡΕΛΘΟΝ
Τα παιδιά έπαιξαν κεντρικό ρόλο στην οικονομική ανάπτυξη των ευρωπαϊκών κρατών. Τα κράτη προσπάθησαν να συμβιβάσουν την κυρίαρχη αντίληψη της προστασίας των παιδιών με τις ανάγκες της οικονομίας.
ΠΑΙΔ-4   Στην ουσία υπήρξε σύγκρουση κρατικών πολιτικών περιορισμού της παιδικής εργασίας και προώθησης της εκπαίδευσης με τις οικονομικές πρακτικές.
Η οικονομική ανάπτυξη, μοιάζει να οδήγησε στη μείωση της αμειβόμενης παιδικής εργασίας. Ωστόσο, σήμερα υπάρχουν παιδιά στην Β. Ευρώπη που εργάζονται για το χαρτζιλίκι και παιδιά στη Ν Ευρώπη που εργάζονται παράνομα σε κατασκευές υποδημάτων κ.λ.π
Επιπλέον, η οικονομία της Ευρώπης και της Δύσης γενικότερα, επωφελείται συχνά από την εκτεταμένη παιδική εργασία των χωρών του Τρίτου Κόσμου.
Αναδημοσίευση από :    https://istoriatexnespolitismos.wordpress.com/

 ΠΗΓΕΣ
  1. AldcroftD – VilleS. επιμ., Η Ευρωπαϊκή Οικονομία 1750-1914, εκδ. Αλεξάνδρεια, μτφρ. Ν. Σταματάκης, Αθήνα 2005
  2. Δρίτσα Μαργαρ. (επίμ)/ Θέματα οικονομικής και κοινωνικής ιστορίας της Ευρώπης/ Εκδ. ΕΑΠ/ Πάτρα 2008

Σάββατο 4 Ιουνίου 2016

Κατερίνα Αγγελάκη-Ρουκ: συνέντευξη στον Δημήτρη Βαρβαρήγο

Δημοσιεύτηκε Τετάρτη, 01 Ιουνίου 2016 12:35

Ποίηση 1963-2011 Κατερίνα Αγγελάκη-Ρουκ Καστανιώτης

Απρίλης στις παρυφές του Λυκαβηττού, χτυπάω το κουδούνι που γράφει Κατερίνα Αγγελάκη-Ρουκ. Με περίμενε μπροστά στην ανοιχτή πόρτα, με δέχτηκε με το γνωστό χαρούμενο χαμόγελό της. Καθίσαμε στο ολόφωτο γραφείο της –όχι μόνο λόγω αναμένων λαμπτήρων– αλλά από το δυνατό φως που η ίδια ως πνευματική οντότητα εκπέμπει μέσω της αυθεντικής ευαισθησίας της, που διακατέχει ο προσηνής χαρακτήρας της. Η επίγνωση ότι συνομιλώ με έναν μύθο μεγάλωνε την προσήλωση μου στο λόγο της.
Θα ξεκινήσω με μια βουτιά στα βαθιά, τι είναι ποίηση και τι σημαίνει για εσάς;
Τα πάντα... μια ζωή. Δεν θυμάμαι ποτέ κάποια περίοδο στη ζωή μου που να μην έγραφα. Το πρώτο μου ποίημα «Μοναξιά» εκδόθηκε στην «Καινούρια Εποχή» του Γουδέλη, με συστατική επιστολή του Καζαντζάκη που ανέφερε: «Είναι το ωραιότερο ποίημα που διάβασα ποτέ».
οι άνθρωποι διαβάζουν ποίηση και χαίρομαι που κάποιοι ταυτίζονται με την ψυχή μου. Αν αυτή η στιγμιαία χαρά μπορεί να τον οδηγήσει στη δημιουργία, στην ποίηση, αυτό είναι κάτι που δεν εξαρτάται μάλλον ούτε από τον εμπνευστή ούτε από το θαυμαστή, αλλά απ’ τη ζωή που δεν ξέρεις τι σου επιφυλάσσει.
ΜΟΝΑΞΙΑ
Αν ενώσεις το βροχόνερο με το δάκρυ σου
το γέλιο σου με τον ήλιο
το σίφουνα, τον αγέρα με την ξεσηκωμένη αγανάκτησή σου.
Αν κλάψεις για τα παιδάκια με τις ρόδινες ανταύγειες
του δειλινού στο πρόσωπο, που πλαγιάζουν
με τα χεριά αδειανά, με τα πόδια γυμνά
θα βρεις τη μοναξιά σου.
Αν σκύψεις στους συνανθρώπους σου
μες στα αδιάφορα μάτια τους θα ’ναι γραμμένη
απελπιστική, ολοκληρωτική η μοναξιά σου.
Κι αν πάλι τους δείξεις το δρόμο της δύναμης
και τους ξεφωνίσεις να πιστέψουν μόνο τον εαυτό τους
θα τους δώσεις μια πίκρα παραπάνω
γιατί δε θα το μπορούν, θα 'ναι βαρύ γι' αυτούς
και θα ’ναι πάλι η μοναξιά σου.
Αν φωνάξεις την αγάπη σου
θα ’ρθει πίσω άδεια, κούφια, η ίδια σου η φωνή
γιατί δεν είχε το κουράγιο να περάσει όλες
τις σφαλισμένες πόρτες, όλα τα κουρασμένα βήματα
όλους τους λασπωμένους δρόμους.
Θα γυρίσει πίσω η φωνή που την έστειλες τρεμάμενη
λαχταριστή, με άλλα λόγια που δεν την είχες προστάξει εσύ
τα λόγια της μοναξιάς σου.
Θεέ μου, τι θα γίνουμε;
Πώς θα πορευτούμε;
Πώς θα πιστέψουμε; Πώς θα ξεγελαστούμε;
Μ’ αυτή την αλλόκοτη φυγή των πραγμάτων
των ψυχών από δίπλα μας;
Ένας δρόμος υπάρχει, ένας τρόπος.
Μια θα ’ναι η Νίκη:
αν πιστέψουμε, αν γίνουμε, αν πορευτούμε
Μόνοι μας’
(Φθινόπωρο 1956)

Ποίηση 1963-2011 Κατερίνα Αγγελάκη-Ρουκ Καστανιώτης
Σε πιο βαθμό το γράψιμο έχει καθορίσει τη ζωή σας;
Αν το αναλύσεις ψυχολογικά είναι το αντίβαρο για την αναπηρία μου, από έξι ετών το 1945... είχα όμως τέλειους γονείς και σύζυγο που με στήριξαν με την αγάπη τους.
Αν είχα γεννηθεί ένα χρόνο μετά, ο Φλέμινγκ θα είχε εφεύρει την πενικιλίνη και θα είχα σωθεί. Αν όμως το είχαν καθυστερήσει, οι γονείς μου θα είχαν γλιτώσει (γελάει).
Τι άλλο θα μπορούσατε να κάνετε στη ζωή σας εκτός από το να γράφετε ποίηση;
Δεν ξέρω... δεν το έχω σκεφτεί ποτέ. Νομίζω τίποτα άλλο. Είμαι εξαρτημένη από την ποίηση. Όταν για κάποιους λόγους σταματάω να γράφω, ένα κενό με γεμίζει ώσπου έρχεται το ποίημα σαν γιατρικό να με κάνει καλά. Τώρα που μεγάλωσα και η ποίηση δεν με εμπιστεύεται τόσο συχνά, αισθάνομαι ένα κενό μέσα μου που κάπου πιστεύω ότι θα γεννήσει μια άλλη σειρά, ενός άλλου είδους ποίησης.
Ο πόνος είναι το ίδιο δημιουργικός συντελεστής στην ποίηση όσο και στον έρωτα;
Ναι, ο ψυχικός πόνος, άμα είσαι καλά γιατί να γράφεις ποιήματα... και στον έρωτα μπορεί να είσαι ευτυχισμένη και να γράψεις κάτι, αλλά δεν έχει νόημα. Ο πόνος του χωρισμού, η ανασφάλεια... οι πηγές της ποίησης πάντως είναι ο πόνος, η έλλειψη.
Η ρίζα του ποιήματος είναι η πληγή και το ποίημα είναι η ουλή.
Ένα ποίημα μπορεί να επηρεάσει τη σκέψη ή την ιδεολογία κάποιου αναγνώστη;
Δεν θέλω να μιλάω για μένα, αλλά σαν εμπειρία λέω πως μου έχει κάνει εντύπωση άνθρωποι να με σταματάνε στο δρόμο και να μου λένε: «μου αρέσουν τα ποιήματα σας». Το χαίρομαι και είναι σημαντικό... οι άνθρωποι διαβάζουν ποίηση και χαίρομαι που κάποιοι ταυτίζονται με την ψυχή μου. Αν αυτή η στιγμιαία χαρά μπορεί να τον οδηγήσει στη δημιουργία, στην ποίηση, αυτό είναι κάτι που δεν εξαρτάται μάλλον ούτε από τον εμπνευστή ούτε από το θαυμαστή, αλλά απ’ τη ζωή που δεν ξέρεις τι σου επιφυλάσσει.
Ευαισθησία, γνώση, αφοσίωση είναι στοιχεία απαραίτητα στον ποιητή ή απλά η έφεση στο γράψιμο είναι αρκετή;
Βασικά είναι έφεση... υπάρχει αυτό που λέγεται ταλέντο, νομίζω οι συνθήκες της ζωής είναι αυτές που βρίσκει σαν όπλο αντίδρασης. Η ρίζα του ποιήματος είναι η πληγή και το ποίημα είναι η ουλή.
Ζουν οι ποιητές στα σύννεφα στην εποχή μας;
Όχι πλέον δεν ξέρω... μόνο αν έχουν λεφτά και ζουν σε ρετιρέ (γελάει).
Η δημιουργία χρειάζεται μοναχικότητα, υπάρχουν φορές που αυτή η απομόνωση σάς κουράζει;
Δεν έχω καμία απομόνωση... είμαι πολύ κοινωνικό άτομο... μόνο όταν γράφω λέω απομονώνομαι... και βέβαια δεν ξέρω πότε έρχεται αυτή η απομόνωση... γράφω με προσοχή, όσο το δυνατόν πιο ώριμα, με λιγότερο κόπο στις διορθώσεις.
Τίποτα δεν μπορεί να αλλάξει τη δυναμική της μητρικής γλώσσας και ειδικά στην ποίηση.
Γνωρίζετε τέσσερις γλώσσες, το επάγγελμά σας είναι μεταφράστρια. Πιστεύετε πως η ελληνική γλώσσα έχει περισσότερο συναίσθημα από τις άλλες;
Έχει γιατί είναι δικιά μου. Τίποτα δεν μπορεί να αλλάξει τη δυναμική της μητρικής γλώσσας και ειδικά στην ποίηση. Έχω μεταφράσει γαλλικά, αγγλικά και ρώσικα ποιήματα... (σκέφτεται), μα τον πλούτο της ελληνικής, καμία δεν μπορεί να αντικαταστήσει τουλάχιστον όσον αφορά την ποίηση.
Η ποίηση και η γλώσσα είναι σαν την κυρία με το σκυλάκι... το σκυλάκι είναι η ποίηση και είναι πολύ κακομαθημένο, κάνει ότι θέλει.
Έχετε πλούσιο μεταφραστικό έργο: Πούσκιν, Μαγιακόφσκι, Αχμάτοβα, Ντύλαν Τόμας, Σαίπηρ... μιλήστε μας γι’ αυτή τη σχέση σας με τη ξένη λογοτεχνία.
Λάτρευα τους Ρώσους ποιητές... έχει φοβερή γοητεία η ρωσική γλώσσα. Λάτρευα τη ρώσικη γλώσσα γιατί είναι η πρώτη γλώσσα που μίλησα, αφού η νταντά μου ήταν ρωσίδα και ο πατέρας μου ήθελε να μάθω ρώσικα. Ο ίδιος μιλούσε επτά γλώσσες.
Άλλωστε η ρώσικη γλώσσα είναι αδελφή της ελληνικής, αρχίζοντας από την ορθοδοξία και το αλφάβητο που είναι ελληνικό κατά ογδόντα τα εκατό, όπως και η ψυχολογία• ενώ δεν έχω ζήσει στη Ρωσία μού ήταν πιο εύκολο να μεταφράσω Ρώσους συγγραφείς και ποιητές, γιατί έχουμε την ίδια ψυχική αντιμετώπιση της ζωής.
Μετά από κάθε κυκλοφορία κάποιου βιβλίου σας πώς αισθάνεστε;
Τίποτα, είναι περίεργο· βέβαια νιώθω χαρά, απλά μια χαρά – δεν αλλάζει κάτι μέσα μου.
Τι σχέση έχουν το χρήμα και η πολιτική με τη μοναξιά και το πάθος; Είναι σα να ρωτάς, τι σχέση έχουν τα αιλουροειδή με τα πτηνά
Στίχους για τραγούδια γράφετε;
Όχι, δεν μου βγήκε.
Τι ρόλο έπαιξαν στη ζωή σας, το χρήμα, η πολιτική, η μοναξιά, το πάθος;
Απαντώ με μια ερώτηση: Τι σχέση έχουν το χρήμα και η πολιτική με τη μοναξιά και το πάθος; Είναι σα να ρωτάς, τι σχέση έχουν τα αιλουροειδή με τα πτηνά (γελάει).
Πιστεύετε στους ανθρώπους, στη φιλία, στον έρωτα, στην αγάπη;
Ναι, πάρα πολύ, στη φιλία... είναι το σημαντικότερο... και η αγάπη. Αυτή η καχυποψία που υπάρχει με καταθλίβει... αγαπώ τους φίλους μου, αλλά με φοβίζουν οι άνθρωποι που κάνουν φιλία για κάποιο σκοπό... με πονάει αυτό... Αν θέλεις κάτι ζήτα το στα ίσια.
Ποιο το νόημα της ζωής;
Βάζεις δύσκολα (γελάει)... είναι να ζεις όσο πιο κοντά στην ουσία μπορείς; Αν νομίζεις ότι είναι ο καταναλωτισμός, την έχεις βάψει. Το νόημα της ζωής είναι η υπεραξία της ίδιας της ζωής που εξαρτάται από σένα αν θα σε εμπνεύσει ή όχι.
Το πολιτικό σας όραμα μέσα από τη σχέση σας με την ποίηση επιτεύχθηκε;
Δεν είχα ποτέ όραμα... δεν ήμουν αδιάφορη ποτέ με την πολιτική... ήμουν πάντα αριστερή, όχι όμως κομματικά, αλλά ιδεολογικά.
Είναι προτιμότερο να δείχνει κανείς ευτυχισμένος ακόμη κι όταν δεν είναι;
Όχι! Ένα πράγμα ποτέ δεν έκανα στη ζωή μου. Υποκρισία. Και τώρα αρχίζω στα γεράματα να την ακολουθώ. Εγώ που λάτρευα τους ανθρώπους, τώρα τους βαριέμαι... χασμουριέμαι από μέσα μου και λυπάμαι... (σκέπτεται) επίσης τους χρειάζομαι για να επιβιώσω.
Πόσο σε συγκινούν οι μνήμες;
Δυστυχώς δεν έχω... είναι ένα από τα πράγματα από τα οποία υποφέρω. Δεν έχω μνήμη και από την άλλη, η αμνησία είναι ευλογία μεταμφιεσμένη... και παρ’ όλη την αμνησία από γεγονότα και πράγματα καθώς δεν θυμάμαι ονόματα και χρονολογίες, έχει μείνει μια γεύση, μια οσμή που ίσως αντιπροσωπεύει την ουσία αυτών που ξέχασα.
Δεν θέλω τίποτα… ζω μια κατάσταση… η επίγνωση του γήρατος είναι μια κατάσταση πανικού.
Ποιες στιγμές σου λείπουν από το παρελθόν;
Μου λείπουν πρόσωπα, με τον άντρα μου... αλλά αυτή είναι άλλη μια ιστορία...
Άλλη μια ιστορία που έχω, είναι που δε θυμάμαι την επόμενη μέρα τα όνειρα μου. Μόνο γεύση νιώθω, γλύκα ή πίκρα. Δεν θέλω τίποτα... ζω μια κατάσταση... η επίγνωση του γήρατος είναι μια κατάσταση πανικού.
Ευχαριστώ πολύ, Κατερίνα, ήταν ακόμη μια όμορφη εμπειρία η κουβέντα μας, γεμάτη από το πλούσιο πνεύμα σου και το εκλεπτυσμένο χιούμορ σου.
Χιούμορ... σαράντα τρία χρόνια έζησα με Εγγλέζο, τον Ρόντευ Ρουκ (γελάει).

Πέμπτη 2 Ιουνίου 2016

Εκτός λίστας ΠΟΠ οι ελιές Καλαμών και η φέτα


Συμφωνία Ε.Ε.: Απροστάτευτα τα δύο προϊόντα στη Νότια Αφρική
Τρίτη, 31 Μαΐου 2016 12:19
EUROKINISSI/ΜΠΟΥΓΙΩΤΗΣ
Τα δύο προϊόντα αποτελούν τα δυνατά χαρτιά για τις ελληνικές εξαγωγές, που στην περίπτωση της φέτας μεταφράζεται σε αξία πάνω των 300 εκατ. ευρώ, ενώ στις επιτραπέζιες ελιές αγγίζει τα 450 εκατ. ευρώ.
Της Δανάης Αλεξάκη
dalex@naftemporiki.gr
Εξαιρούνται της λίστας της «προστασίας» ευρωπαϊκών προϊόντων προέλευσης η φέτα και οι ελιές Καλαμών στο κείμενο της Συμφωνίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης με τη Νότια Αφρική (SADC).
Ειδικότερα, μολονότι στη συμφωνία συμπεριλαμβάνονται πάνω από 200 προϊόντα τα οποία ανήκουν στην κατηγορία των ευρωπαϊκών Π.Ο.Π, στην περίπτωση της φέτας και των ελιών Καλαμών υπάρχουν σαφείς υποσημειώσεις.
Συγκεκριμένα, με ειδικούς αστερίσκους τονίζεται ότι για διάστημα πέντε ετών οι υφιστάμενοι παραγωγοί της Ν. Αφρικής διατηρούν τη δυνατότητα παραγωγής και εμπορίας της φέτας υπό την επωνυμία «South Africa Feta» ή «Feta-style» ή «Feta-type» και με σαφή αναγραφή του τρόπου παραγωγής (σ.σ.: η φέτα έχει κατοχυρωθεί ως Π.Ο.Π. και παράγεται αποκλειστικά από γάλα πρόβειο ή μίγμα αυτού με γίδινο, σε συγκεκριμένους νομούς της Ελλάδας και από συγκεκριμένες φυλές αιγοπροβάτων).  
Με δεδομένο ότι στην παρούσα φάση η Συμφωνία SADC δεν μπορεί να «ανοίξει» εκ νέου για οποιαδήποτε τροποποίηση του κειμένου της (σ.σ.: είχε ήδη ολοκληρωθεί από τον Σεπτέμβριο του 2014), ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης B. Αποστόλου και ο επίτροπος Φ. Χόγκαν συμφώνησαν χθες σε ένα κείμενο-δήλωση της Επιτροπής. Στο κείμενο αυτό, μεταξύ άλλων, υπάρχει η δέσμευση ότι κατά τη μεταβατική περίοδο των πέντε ετών θα αρχίσει τη διαδικασία αναθεώρησης, με σκοπό να επιτύχει για όλες τις Γεωγραφικές Ενδείξεις, συμπεριλαμβανομένης της φέτας, το ίδιο επίπεδο προστασίας.
Παρ’ όλα αυτά, σε κανένα σημείο του κειμένου της συμφωνίας SADC δεν υπάρχει αναφορά ότι δύναται να υπάρξει αναθεώρηση μετά το πέρας της πενταετίας, σχετικά με τους όρους για την εμπορική χρήση του ονόματος φέτα από τους παραγωγούς της Ν. Αφρικής.
Εξάλλου, σύμφωνα με έρευνα που πραγματοποίησε το Γραφείο Ο.Ε.Υ. Γιοχάνεσμπουργκ, πέρα από την ύπαρξη μιας και μόνο εισαγόμενης φέτας, και μάλιστα της ελληνικής «Δωδώνη», όλα ανεξαιρέτως τα παρεμφερή προϊόντα τύπου φέτας είναι αποκλειστικά παραγωγής Νότιας Αφρικής.
Κατ’ αντίθεση με τους τυποποιημένους όρους παραγωγής φέτας, σχεδόν όλα τα τοπικά προϊόντα παρασκευάζονται από αγελαδινό γάλα, με τρεις μόνο εξαιρέσεις οι οποίες αναφέρουν χρήση αιγοπρόβειου γάλακτος.
Επίσης εξαιρουμένων ελάχιστων προϊόντων τα οποία φέρουν ένδειξη «τύπου φέτας» (style), είναι γενικευμένη η χρήση της ονομασίας «feta» με μόνες άλλες ειδικότερες ενδείξεις ως προς τυχόν επιπλέον συστατικά (π.χ. with herbs, with black pepper κ.λπ.). Η χρήση της ονομασίας «feta» στην τοπική αγορά γίνεται από τους οκτώ τοπικούς παραγωγούς Woolworths, Fairview, Pick n’Pay, Haryson’s, Simonsberg, Clover, Karoo, Meze.
Σε αυτό το πλαίσιο, ο Σύνδεσμος Ελληνικών Βιομηχανιών Γαλακτοκομικών Προϊόντων εκτιμά ότι η εξέλιξη αυτή σε συνδυασμό με την αντίστοιχη συμφωνία Ε.Ε.-Καναδά (CETA) -όπου και εκεί η φέτα μαζί με τρία ακόμα τυριά εξαιρούνται από την εν δυνάμει προστασία τους ως ΠΟΠ- επί της ουσίας οδηγούν στην απώλεια της ταυτότητας της φέτας από τον παγκόσμιο χάρτη, καθώς η καταναλωτική αναγνώριση για το εθνικό μας προϊόν θα ατονήσει, με τη ζυγαριά να στρέφεται υπέρ κάθε είδους λευκού τυριού. Ο ΣΕΒΓΑΠ, τονίζοντας την παράλογη αυτή εμπορική εξαίρεση, ζητά να θωρακιστεί η ονομασία «feta».
Παράλληλα, η Πανελλήνια Ένωση Κτηνοτρόφων, με επιστολή που απέστειλε στον πρωθυπουργό, ζητά να τεθεί βέτο από τον κ. Αποστόλου στο συμβούλιο υπουργών για υιοθέτηση της συμφωνίας.
Όμως υπό διωγμόν βρίσκονται και οι ελιές ποικιλίας Καλαμών, καθώς όπως επισημαίνεται στα ψιλά γράμματα της συμφωνίας SADC «η ονομασία Κalamon ή Kalamata μπορεί να συνεχίσει να χρησιμοποιείται σε παρόμοια (similar) προϊόντα, υπό την προϋπόθεση ότι δεν θα παραπλανάται ο καταναλωτής αναφορικά με την ακριβή περιοχή προέλευσης». Η εξέλιξη αυτή λαμβάνει χώρα σε μια περίοδο κατά την οποία έξι αγορές (Ιταλία, Σλοβενία, Γαλλία, Δανία, Νορβηγία και Σουηδία) προχωρούν σε διακοπή των εμπορικών συνεργασιών για τη συγκεκριμένη ποικιλία με ελληνικές εξαγωγικές επιχειρήσεις, εξαιτίας της σύγχυσης που επικρατεί αναφορικά με την ονομασία της επιτραπέζιας ποικιλίας και αυτή της Π.Ο.Π. «Ελιά Καλαμάτας» / P.D.O. Elia Kalamatas. Σημειώνεται ότι και τα δύο αυτά προϊόντα αποτελούν δυνατά χαρτιά για τις ελληνικές εξαγωγές, που στην περίπτωση της φέτας μεταφράζεται σε αξία πάνω των 300 εκατ. ευρώ, ενώ στις επιτραπέζιες ελιές αγγίζει τα 450 εκατ. ευρώ.